Aquela noite de Lorca na Quintana

José Fonte Sardiña
Un vinte e cinco de outubro de 1916, Federico García Lorca visitou por primeira vez Santiago, onde pasou tres dos cinco días que durou a súa estadía en Galicia, de aí que desde o ano 2018 veña celebrándose nesa data o Día de García Lorca en Galicia e que este 2020 o alcalde de Compostela inaugurase unha estatua do poeta ―que mira de fronte á Berenguela, a torre do Reloxo da Quintana, e de esguello á pensativa Rosalía de Castro, que leva alí cavilando máis de cen anos, desde 1917― no Paseo da Ferradura da Alameda ―ao pé da Carballeira de Santa Susana, onde se atopa a igrexa na que contan que o arcebispo Diego Xelmírez (1120-1140) gardara as reliquias do pío
latrocinio―, realizada polo escultor Álvaro de la Vega, que é, consonte o propio Sánchez Bugallo dixo, “practicamente unha reprodución dunha foto de García Lorca baixando as escaleiras da Quintana”. No mesmo acto inaugural, o editor Henrique Alvarellos lembrou que foi tamén un vinte e cinco de outubro de 1933, na reestrea de “Bodas de Sangre” en Buenos Aires, cando Lorca se dirixiu aos galegos alí presentes, “que llegan sonando ese cuerno de blando metal que es su idioma”.

En 1932, Federico García Lorca visitou de novo Galicia e Santiago de Compostela, e quedou namorado da nosa terra e a súa capital. Os seus encantos foron a inspiración que o levou a facer, entre 1932 e 1935, seis poemas escritos en galego, coa axuda de Eugenio Montes, Serafín Ferro, Ernesto Pérez Guerra e Eduardo Blanco Amor, que foi o que os publicou e prologou en decembro de 1935.

A fermosísima e enorme lúa que de cando en vez podemos contemplar nas noites galegas de plenilunio, e que plasmara marabillosamente Antonio Patiño coa súa cámara, danza algúns días pimpante na Quintana como naquel poema, titulado ‘Danza da lúa en Santiago’, que o gran Federico García Lorca nos regalou a todos os galegos na nosa lingua.

 

                                               ¡Fita aquel branco galán,
                                               olla seu transido corpo!
                                               É a lúa que baila
                                               na Quintana dos mortos.

                                              ¡Fita seu corpo transido,
                                             negro de somas e lobos!
                                             Nai: A lúa está bailando
                                             na Quintana dos mortos.                                  

                                                      ¿Quen fire potro de pedra
                                                      na mesma porta do sono?
                                                     ¡É a lúa! ¡É a lúa
                                                     na Quintana dos mortos!

                                                ¿Quen fita meus grises vidros
                                                cheos de nubens seus ollos?
                                                É a lúa, é a lúa
                                                na Quintana dos mortos.                                     .

                                                   Déixame morrer no leito
                                                   soñando con froles d’ouro.
                                                   Nai: A lúa está bailando 
                                                   na Quintana dos mortos.

 

                                                         ¡Ai filla, co ar do céo
                                                         vólvome branca de pronto!
                                                         Non é o ar, é a triste lúa
                                                         na Quintana dos mortos.

                                                ¿Quén brúa co-este xemido
                                                d’imenso boi melancónico?
                                                Nai: É a lúa, é a lúa
                                                na Quintana dos mortos.

                                                     ¡Si, a lúa, a lúa
                                                     coronada de toxos,
                                                    que baila, e baila, e baila
                                                    na Quintana dos mortos!

Federico García Lorca: ‘Danza da lúa en Santiago’, en “Seis poemas galegos de Federico García Lorca”, Editorial Nós, Santiago de Compostela, 1935.

Lea también

«Só Elas» en su V Aniversario

Julia M.ª Dopico Vale En abril de 2019 se presentaba ante el público ferrolano la …